رفوگری فرش یکی از حرفههای اصیل وابسته به فرش بافی در تبریز است. رفوگران در گذشته نه چندان دور یکی از فعالان اصلی بازار بزرگ فرش تبریز بودند. در گذر زمان و با هجوم فرشهای ماشینی، رونق کسب و کار در این حرفه کاهش پیدا کرده است. رفو گران فرش در تبریز یا افرادی پا به سن گذاشته هستند که دل و دماغ چندانی برای کار ندارند و یا جوانانی هستند که از وضع بازار و کسب و کار خود گله مندند. در این میان حضور برخی افراد مبتدی با عنوان رفو گر اعتبار این صنف را نیز زیر سوال برده است. نبود نرخ مشخص برای رفو و مشخص نشدن درجه فنی و هنری رفو گران از جمله مشکلات متداول این صنف است. «نصیر حاجی پور» از رفوگران قدیمی فرش تبریز است که در گفتوگو با همشهری از ضرورت توجه به این هنر سخن میگوید.
- رفو گری چیست و در حال حاضر در چه وضعی قرار داد ؟
رفوگری فرش به مجموعه عملیاتی گفته میشود که برای مرمت فرش انجام میشود . در گذشته اغلب خانهها با فرشهای دستباف زینت داده میشد و از طرفی موجودات موذی مانند موش و موریانه آسیبهای زیادی به فرشهای دستباف وارد میکردند. امروزه با رواج استفاده از موکت و فرشهای ماشینی از یک طرف و کاهش حیوانات و حشرات موذی و نیز نگهداری بهتر از سوی صاحبان فرش، کار رفو گری با رکود روبهرو شده است.
- کار رفوگران امروز چیست ؟
اغلب رفوگران به رفوی فرشهای گرانبها و قدیمی مشغول هستند. در واقع امروزه اغلب فرشهایی که رفو میشوند فرشهای گرانبهاو قدیمی هستند و فرشهای دستباف عادی کمتر رفو میشوند. البته افزایش هزینههای رفو را نیز میتوان به علل کاهش رفو فرشهای عادی دستباف اضافه کرد.
- در حال حاضر وضع رفوگران فرش در تبریز چگونه است؟
جمعیت رفوگران فرش در تبریز به شدت کاهش پیدا کرده است و شاید کمتر از ۵۰ نفر به این کار مشغول باشند، اما در میان همین تعداد رفوگر نیز پیدا کردن افراد بسیار ماهر کار دشواری است. اساتید اندکی هستند که میتوانند فرشهای گرانبها را مانند روز اول رفو کنند. از طرف دیگر رفو گران مانند گذشته محل مشخصی برای فعالیت ندارند. اگر سرا یا بازارچه ویژه ای برای رفوگران در نظر گرفته شود آنان میتوانند بهتر فعالیت کنند و از طرف دیگر تجارب کاری خود را به یکدیگر منتقل کنند. نبود محل مشخص برای فعالیت موجب تفاوت قابل توجه در قیمتها نیز شده است.