بزرگ ترین بازار خشتی جهان صدها شغل و صنف مختلف را در خود جای داده است. یکی از این صنوف قدیمی بازار، صنف کاغذفروشان تبریز است که به «کاغاذچی بازار» شهرت دارد. این بازار از گذشته‌های دور محل تامین کاغذ و نوشت افزار شهروندان تبریزی و استانی بوده و به علت کیفیت تولیدات کاغذ و نوشت افزارش، محصولات آن به استان‌های دیگر نیز صادر می‌شد. یکی از این افراد که دفاتر تولیدی کارگاه وی برای بسیاری از کودکان دهه ۵۰ و ۶۰ هجری شمسی نام آشنا است «رحیم نوازی» است.  وی از مشکلات تولید کاغذ و دفتر و وجود دفترچه‌های یادداشت بی کیفیت خارجی در بازار تبریز می‌گوید.

  • فعالیت در عرصه دفتر و کاغذ چه تفاوت‌هایی با گذشته پیدا کرده است؟

سطح توقعات مشتریان امروز بالاتر رفته است. در سال‌های گذشته دانش آموزان به داشتن دفاتر کاهی با جلد کاغذی و مقوایی قانع بودند، اما امروز خبری از این دفاتر نیست و این تولیدات دیگر مشتری ندارد. دفاتر تولیدی امروز باید با بهترین کیفیت تولید شوند تا شانسی برای فروش در بازار داشته باشند.

  • آیا محصولات تولید کنندگان استان توانسته است متناسب با این سطح توقعات پیشرفت کند؟

متاسفانه این اتفاق رخ نداده و بر همین اساس اکثر تولیدکنندگان دفتر و کاغذ استان به کاغذ خرد کن تبدیل شده‌اند و کاغذ‌های خارجی را در کارگاه‌های کوچک خرد کرده و تبدیل به دفتر می‌کنند. این روش تولیدی سود چندانی ندارد و بیشترین سود را تولید کنندگان خارجی می‌برند.

  • چرا تولید کنندگان داخلی توان رقابت با خارجی‌ها را ندارند؟

تولید با کیفیت مستلزم تکنولوژی نوین است. تولید کنندگان خارجی حاضر به واگذاری تکنولوژی برتر نیستند. چند سال قبل به همراه جمعی از تجار استان به یکی از کشورهای خارجی سفر کردیم. هزینه ای که برای انتقال تکنولوژی درخواست کردند برابر با کل ارزش واحدهای تولیدی کاغذ در استان بود. بر همین اساس امکان خرید این تکنولوژی فراهم نشد. در حال حاضر با حمایت دولت دفتر از کشورهای خارجی وارد نمی‌شود اما واردات دفترچه‌های بی کیفیت خارجی همچنان ادامه دارد. این در حالی است که در داخل کشور و از جمله آذربایجان شرقی توان تولیدی مناسبی وجود دارد.