تبریزیها اینبار برای رهایی زندانیان آبرومند دست به کار شده اند.

« زندان فاصله چندانی با شما ندارد»این جمله یکی از کارمندان دادگستری آذربایجان شرقی است که هنگام تهیه گزارش ،  با خنده ای تلخ می گوید و ادامه می دهد: باافزایش مشکلات اقتصادی باید خیلی مراقب باشید تا پایتان به زندان باز نشود، با یک امضای سهل انگارانه در یک قرارداد مالی یا مشارکت در یک پروژه ساختمانی  حتی پیمانکاری ساده مانند نقاشی یک خانه ممکن است آنسوی میله ها چشم انتظار خانواده  وروزهای خوب کنار خانواده بودن باشید.

این روزها مشکلات اقتصادی تنها در کوچکتر شدن سفره ها و بیکاری و امثال اینها خود را نشان نمی دهد بلکه چهره های سختری هم دارد با افزایش تورم و بالا رفتن قیمت دلار که افزایش ریسک فعالیتهای اقتصادی و صنعتی را به دنبال دارد، دامنه مشکلات بیشتر شده و ممکن است ناخواسته و در کوتاهترین زمان جای خانه و زندان عوض شود. موضوعی که به گفته مسئولان دادگستری استان در حال افزایش است و افراد آبرومند زیادی که هیچ سوء پیشینه ای ندارند به خاطر چک های برگشتی یا سفته هایی که امضاء کرده اند و تعهداتی که نتوانسته اند عمل کنند راهی زندان می شوند.

اما در این بین شهروندان تبریزی که تا چند سال قبل با شهربدون گدا خود را شهره کرده بودند اینبار با ابتکاری جدید به کمک همشهریان آبرومند خود آمده اند و چند ماهی است که مراسمات ترحیم و سوگواری تعطیل شده و معمولا خبری از تاج گلهای گران قیمت و مجالس ترحیم پر هزینه نیست و عده ای ترجیح می دهند یاد و نام عزیزشان را در قالب دیگری زنده نگه دارند.یکی از این روشها آزاد سازی زندانیان جرایم غیر عمد مالی است که برخی به خاطر بدهی های سنگین تا چندین سال طعم کنار خانواده بودن را نچشیده اند. زندانیانی که برخی حتی بالای ۷۵ سال عمر دارند اما به خاطر بدهی سنگین در زندان مانده اند.

دلتنگ بازی پدرانه

دیدن نرگس ۷ ساله  باظاهری آبرومند وموهای طلایی بافته شده ،  مقابل زندان تبریز کمی تعجب برانگیز است . مدام اشک می ریزد و دست مرد جوانی را فشار می دهد وقتی از او می پرسم چرا گریه می کنی فقط می گوید: من پدرم را می خواهم و دوباره گریه می کند از مرد جوان که عمویش است علت حضورشان را می پرسم و جواب می شنوم که به خاطر تصادف با خودرویی که یک هفته بیمه شخص ثالث نداشته برادرش راهی زندان شده چون پول دیه فرد مصدوم را نداشته است.

دخترک به پهنای صورت اشک می ریزد و معصومانه می گوید: پدر همه بچه ها کنارشان است و بدون پدرم دلتنگ هستم.این فرد برای آزادی تنهابه ۱۵ میلیون تومان نیاز دارد و به گفته برادرش مسئولان ستاد دیه تلاش می کنند تا با کمک خیران این مبلغ را تامین و مرد جوان را آزاد کنند.

 اشک ها و امیدهای نوجوان ۱۲ ساله

اشک امانش نمی دهد زمانی که از او می پرسم اکنون تو مرد خانواده هستی و باید برای بازگشت پدرت به خانه تلاش کنی ، سن و سالی ندارد و امسال در کلاس ششم درس می خواند به بودن پدرش درخانه عادت کرده ، پدری که نقاش ساختمان است و پس از سالها روز مزدی و کارهای کوچک تصمیم گرفته بود نقاشی یک ساختمان ۸ طبقه را بر عهده بگیرد.

سامان می گوید: پدرم قراردادی امضا کرده و متعهد شده بود با قیمت مشخص و زمان مشخص ساختمان نقاشی شده را تحویل دهد اما دلار گران شد و پدرم در قرار داد نوسان قیمت را ذکر نکرده بود و چون نتوانست در زمان مقرر و با قیمت مشخص شده پروژه را تحویل دهد کارفرما او را راهی زندان کرده است.

سامان  که امسال ۱۲ ساله شده مجبوراست تبلتش را که برای برنامه شاد خریداری کرده برای تامین بخشی از بدهی های پدرش بفروشد اما این هم کافی نیست و اکنون همراه مادرش که سعی دارد با چادر مشکی صورتش را بپوشاند در دفتر ستاد دیه تبریز چشم انتظار خیرانی است که با پرداخت بدهی پدرش او را به خانه بازگردانند.

روزهای سخت پدربزرگ

محمد یکی از زندانیان پا به سن گذاشته است که به خاطر تقبل بدهکاری پسر جوانش درزندان است. وی به جای فرزندنش سفته هایی را امضا کرده و اکنون چهار سال است که دور از فرزندان و همسر و نوه هایش درزندان به سر می برد و به جای قصه گفتن برای نوه هایش سنگ صبور زندانیان دیگر است.

وی که با  بدهی چند صد میلیونی و ورشکستگی فرزندش  دیگر امیدی به بازگشت به خانه نداشت اکنون با کمک چند خیر راه شهر کوچکش را درپیش گرفته و معتقد است می تواند با بازگشت به شهرش زندگی خود و فرزندانش را متحول کند. البته پسر جوانش هم به خاطر کرونا کار خود را از دست داده اما پیرمرد یقین دارد دوباره می تواند کشتی سرگردان خانواده اش رابه ساحل برساند.

موردی دیگر،  عباس شهروند دربندی است که  شغلش پیمانکاری ساختمانی است و به خاطر بی دفتی در تنظیم قرارداد متحمل چند ده میلیون تومان زیان شده است ، خانواده اش به زحمت ۵۰ درصد بدهی اش را تامین کرده اند اما شاکی خواستار مابقی طلب خود است و خوشبختانه با کمک چند خیر تبریزی که عزیزانشان را در روزهای اخیر از دست داده اند ، به زندگی بازخواهد گشت و فرزند ۱۰ ساله اش رآدر اغوش خواهد گرفت.

بخشیدن حیاتی دوباره

مصطفی از شهروندان تبریزی است که توانسته پس از فوت پدرش هزینه آزاد سازی دو زندانی را پرداخت کند. وی با بیان اینکه این اقدام حس خوبی همانند حس اهدای عضو دارد می گوید: برخی از این زندانیان به خاطر بدهی های سنگین امیدی به بازگشت به زندگی ندارند و خود را مرده فرض می کنند ولی با این کمکها آنان هم به زندگی برمی گردند.

وی با بیان اینکه با دو فرد آزاد شده از زندان ارتباط دارد می گوید: وقتی با چشم خودم می بینم که این افراد با آزادی از زندان حیات تازه ای پیدا کرده اند و چندنفر اعضای خانواده هم از سرگردانی خارج شده اند حس می کنم پدرم هنوز زنده است و نفس می کشد و این حس خوب تحمل داغ از دست دادن پدرم را آسانتر می کند.

عمل به وصیت مادر

نریمان از خیران تبریزی است که تمام هزینه های مراسم ترحیم مادرش را صرف امور خیریه  از جمله آزادی زندانیان مالی کرده و با بیان اینکه این کار عمل به وصیت مادرش بوده ادامه می دهد: مادرم تا زمانی که زنده بود هرسال در جشن گلریزان شرکت می کرد و وصیت کرده بود هیچ مراسم ترحیمی برایش نگیریم و همه را صرف امور خیریه کنیم.

وی ادامه می دهد: با همفکری دیگر برادرانم تصمیم گرفتیم تا از محل اجاره مغازه ای که به اسم مادرم است هرماه برای آزادی زندانیان آبرومند مالی هزینه کنیم و این کار تا زمانی که زندانی مالی آبرومندی در تبریز نباشد، ادامه خواهد داشت.

فرو ش اسباب بازی برای آزادی زندانیان مالی

 هانیه اسدنسب از خیران تبریزی است که رو ش جدیدی برای آزادی زندانیان مالی انتخاب کرده است وی عروسک ها و اسباب بازی های  کوچک دست ساز زندانیان را در فضای مجازی می فروشد و هزینه آن را برای آزادی زندانیان اختصاص می دهد. وی تاکنون توانسته است ۲۰میلیون تومان جمع آوری کند و تا کنون ۲ نفر زندانی را آزاد کند.

آزادی ماهانه زندانیان توسط موبایل فروشان

حمید صفری عضو صنف موبایل فروشان تبریز با بیان اینکه اعضای این صنف به صورت خودجوش متعهد شده اند تا هر ماه دو زندانی جرایم مالی را آزاد کنند می گوید: ماهانه دو نفر یا بیشتر را آزاد می کنیم و از اعضای این صنف افرادی بوده اند که ماهانه ۱۰ هزار تومان تاچند صدهزار تومان کمک می کنند.

وی ادامه می دهد: همانگونه که تبریز شهر بدون گدا لقب گرفته سعی می کنیم تا شهر بدون زندانی مالی هم لقب بگیرد و این مهم با همکاری همه شهروندان ممکن است و در این زمینه همراهی همه اصناف مختلف تبریز را طلب می کنیم چرا که این کار بزرگ نیازمند مشارکت همگانی است.

ویژگی های جامعه شناسی خیریه در تبریز

امیر رضا حاتم بیگی ،  دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه شناسی دانشگاه تبریز است و معتقد است فعالیتهای خیریه تبریزیها از گذشته هوشمند و هدایت شده است.

وی به خبرنگار همشهری می گوید: سابقه فعالیتهای خیریه در تبریز به صورت مدرن مربوط به چند ده سال قبل است زمانی که موسسات خیریه و سازمانهای تامین اجتماعی نه تنهادر ایران بلکه در اغلب کشورهای جهان وجود نداشت وچند خیر تبریزی به الگو گیری از خیریه های مطرح بین المللی موسسات خیریه ای در تبریز تاسیس کردند که تا کنون هم پا برجا هستند.

وی ادامه می دهد: فعالیتهای خیریه در این منطقه اغلب هوشمند و هدف گذاری شده است و شهروندان تبریزی معمولا بهترین انتخابهای خیریه را دارند و در شرایط کنونی نیز آزاد سازی زندانیان یکی از بهترین گزینه های خیریه از نظر جامعه شناسی است.

وی خاطر نشان می کند: خانواده های تبریزی با آزاد کردن زندانیان مالی که جزو شهروندان عادی هستند و خطری برای جامعه ندارند موجب بازگشت زندگی به جامعه و بازگشت سرپرستان خانوار به جمع خانواده میشوند تا در شرایط کرونایی مدیریت خانواده از هم نپاشد.

وی تاکید می کند: معرفی الگوی موفق خیریه به استانهای دیگر هم ضروری است تا در شرایط کرونایی هرچه بیشتر از تجمع در زندانها کاسته شود وحال که دولت با مشکلات مالی دست به گریبان است ، مردم می توانند در این زمینه به یاری همدیگر بشتابند ضمن اینکه با آزاد شدن سرپرست خانوار از تحمیل شدن خانواده ای دیگر به جامعه جلوگیری خواهد شد.