بارندگی ها مشکل آب شرب را حل نمی کند

در حالی که به نظر می رسد افزایش بارندگی  در استان موجب کاهش نگرانی از کمبود آب شده اما مسئولان استان می گویند این بارشها دغدغه کم آبی تابستان را مرتفع نمی کند.

سید رضا حسینی زاده – تبریز – خبرنگار

به دنبال افزایش بارندگی ها در تبریز و شهرهای مختلف استان نتایج مثبتی در افزایش آبهای سطحی حتی زیر زمینی در استان رقم خورده و در روزهای اخیر در شهرستان هریس بارش ۲۰ میلی لیتری باران رکورد زد. این بارشها در مرحله اول تاثیر مستقیمی بر کشاورزی و باغداری داشته و به دنبال نتایج مثبت نتایج منفی نیز اعم از نابودی زمین های کشاورزی ونابودی محصولات باغی در پی داشته است. شهروندان هم معتقدند بارش ادامه دار باران مشکل کمبود آب شرب آنها را هم مرتفع کند و بنابراین شاید به صرفه جویی در مصرف آب شرب کمتر اهمیت بدهند. هرچند که میزان مصرف آب در شبکه خانگی کشور کمتر از ۱۰ درصد بوده و در آذربایجان شرقی این سهم به واسطه زمینهای پهناور کشاورزی و باغات  و ویلاهای زیاد کمتر نیز است اما تامین آب تصفیه شده همواره یکی از دغدغه های جدی مسئولان بوده و بارها نسبت به کمبود آب شرب شهرهایی مانند تبریز در فصل گرما هشدار داده شده است.

ارزش افزوده چندبرابری آب شرب

کارشناس علوم آزمایشگاهی به خبرنگارهمشهری می گوید: بسیاری از شهروندان عادی تصویر روشنی از فرایند تامین آب شرب و تصفیه شده ندارند و در حالی که در اغلب کشورهای جهان حتی کشورهایی که از نظر بارندگی مشکلی ندارند ، آب شرب با قیمت بالا فروخته می شود اما در ایران شهروندان  تفاوت چندانی میان آب شرب تصفیه شده و آب غیر شرب قائل نیستند.

علی ساداتی تاکید می کند: حداقل ۸ مرحله در تصفیه آب طی می شود تا آبی که از شبکه خانگی قابل دسترسی است ، قابل شرب باشد. این مراحل شامل تصفیه میکروبی و معدنی است و تامین آب شرب سالم از آبهای زیر زمینی به مراتب ساده تر بوده و معمولا آلودگی کمتری دارد.

وی خاطر نشان می کند: در دهه های اخیر روند تامین آب شرب از چاه ها به تامین آب از سدها تغییر پیدا کرده که مراحل تصفیه را دشوارتر می کند و هزینه های سنگینی در پی دارد. برخی شهروندان تصفیه آب را تنها شامل کلر زنی می دانند در حالی که کلر زنی تنها یکی از مراحل تصفیه آب بوده و مراحل ۸ گانه پیچیده تر و حساس تر است.

این کارشناس علوم آزمایشگاهی قیمت یک لیتر آب تصفیه شده را ۵ برابر آب غیر تصفیه شده می داند و تاکید می کند: روشهای متعددی برای کاهش هزینه ها بیان می شود اما نمی توان سلامت شهروندان را فدای هزینه کرد و تنها توصیه کارشناسی در این زمینه تزریق هدفمند آب شرب برای مصرف نوشیدن و بهداشتی است.

مشکلات بهداشتی آب در زمان بارندگی

وی با اشاره به بارشهای اخیر عنوان می کند: در چنین شرایطی که بارشها سیل آسا است میزان آلودگی به ویژه آلودگی معدنی و گل آلود شدن آب افزایش پیدا کرده و تصفیه آب مشکل تر میشود ضمن اینکه فیلترها نیز آلوده شده و عبور آب به سختی صورت می گیرد. هزینه های تصفیه افزایش پیدا کرده و حتی در برخی زمانهای بارندگی تامین آب شرب شهرها مختل می شود چرا که تصفیه آب به صورت سیال و مستمر صورت گرفته و منابع ورودی باید به صورت مداوم تمیز باشند.

ساداتی نگهداری طولانی مدت آب های بسته بندی شده را اشتباهی بزرگ دانسته و خاطر نشان می کند: آب یک محیط مناسب برای رشد باکتریها و ویروس بوده و نباید تصور شود آب شرب در طولانی مدت  هم قابل شرب است.باید از نگهداری طولانی مدت آب شرب خوداری کرده و این آبها را به مصارف دیگری از جمله کشاورزی یا بهداشتی اختصاص داد.موارد متعددی از مسمومیت با آب های بسته بندی شده تاریخ گذشته وجود دارد و برخی به اشتباه این موضوع را مربوط به عدم رعایت مسائل بهداشتی از سوی کارخانجات می دانند در حالی که در اغلب موارد اینچنین نیست.

روشهای  کاهنده آب در شبکه خانگی

مدیر عامل آب و فاضلاب آذربایجان شرقی  به خبرنگار همشهری می گوید: در زمینه کاهش و مدیریت مصرف آب شرب اقدامات متعددی از سوی این مرکز صورت می گیرد و در عین اقدامات پیشگیرانه و انضباطی در زمینه برخورد با مشترکین پر مصرف صورت می گیرد می گوید: حدود ۲۰ درصد مشترکین مصرف آب بالا و در حد هشداری دارند که در برخی مواقع از سال از جمله روزهای پایانی سال این درصد افزایش پیدا می کند در روزهای اخیر و به دنبال بارشهای زیاد باران برخی مشترکان نیز در زمره این مصرف کنندگان در مرز هشدار قرارگرفته اند و به نظر می رسد عوامل روانی هم در این افزایش مصرف دخیل باشند چرا که این تلقی به وجود می آید که افزایش بارندگی به معنای کاهش مشکل کم آبی است.

علیرضا ایمانلو خاطر نشان می کند: ایران جزو کشورهای خشک است و آذربایجان شرقی هم وضعیت چندان خوبی ندارد و با وجود بارشهای مناسب در سالجاری در طولانی مدت میزان بارشها با کاهش همراه بوده است.

وی تاکید می کند: آب و فاضلاب آذربایجان شرقی   برای کاهش مصرف آب و از طریق امور مشترکین توزیع لوازم کاهنده آب را دنبال می کند. این لوازم در دو حالت توزیع می شود که یکی شامل توزیع سر شیرهای کاهنده و دیگری شامل ست های کاهنده آب است. هزینه های این لوازم نیز پائین بوده و می تواند تا ۳۰ درصد مصرف آب شرب را کاهش دهد.

وی عنوان می کند: روش دیگری که آب و فاضلاب استان دنبال می کند حمایت از طرح های کاهنده مصرف آب است در این زمینه کمیته تحقیقات آب و فاضلاب در استان فعال بوده  و از محققین صاحب سبک استقبال میشود. حمایت مالی و همکاری برای تولید انبوه اختراعات در اولویت این مرکز قرار دارد.

وی همچنین با بیان اینکه تامین آب شرب از روشهای مختلفی صورت می گیرد، یادآور میشود: احتمال اینکه برای ماه های آتی با کاهش منابع آبی برای تصفیه روبرو شویم وجود دارد و با توجه به تامین مستمر آب از منابع سطحی و زیر زمینی و اینکه سهم آبهای سطحی بیشتر است، شهروندان باید توجه بیشتری به کاهش مصرف آب داشته باشند.

وی خاطر نشان می کند: مصرف آب شرب در تبریز و شهرهای بزرگ حدود ۳۰ درصد بیشتر ازسرانه کشوری است و در برخی روستاها آب شرب تصفیه شده به مصرف کشاورزی هم می رسد که با توجه به مشکلات تامین آب شرب قابل قبول نیست.