زندان هیچگاه پایان راه نبوده، بلكه محلی برای بازپروری و بازگشت به زندگی است. هرچند كه زندان محل اصلاح و تربیت افراد مجرم و خلافكار است، اما هستند شهروندانی كه به خاطر یك لحظه غفلت یا اشتباهی ناخواسته پشت میلههای زندان افتادهاند. اما این اتفاق تبعات بسیاری دارد كه یكی از آنها بر هم خوردن معیشت خانواده زندانیان به واسطه حذف سرپرست و نانآور خانواده است.
به گزارش صنعت تبریز ، مسئولان زندان تبریز و اداره كل زندانهای استان در سالهای اخیر تلاش كردهاند تا زمینه اشتغال زندانیان و بازگشت آنان به زندگی عادی همچنین تأمین معاش خانوادهشان فراهم شود. در ماههای اخیر مسئولان زندان استان برنامههایی را برای همكاری با مجامع دانشگاهی و صنعتی برای ایجاد اشتغال بهتر و آموزش مهارتهای هنری و صنعتی به زندانیان آغاز كردهاند.
اشتغال برای اصلاح زندانیان
مدیركل زندانهای آذربایجانشرقی در این زمینه میگوید: سازمان زندانها بهعنوان سازمانی امنیتی و حاكمیتی، نقش بسزایی در امنیت جامعه دارد و برای اهداف خود كه شامل حفظ و نگهداری زندانیان و همچنین اصلاح و تربیت آنان است، تلاش میكند و برای بازپروری و اصلاح مجرمان در حال فعالیت است. یكی از روشهای بازپروری ایجاد اشتغال است. «خشایار جمشیدی» با تأكید بر اینكه هدف ما این است كه میزان بازگشت به زندان افراد آزاد شده به حداقل برسد، تأكید میكند: با توجه به اینكه قوه قضاییه برای اصلاح و بازپروری مجرمان فعالیت میكند، به تبع همین وظیفه، تفاهمنامههای فراوانی را منعقد كرده تا بتواند در جهت تحقق این هدف از ظرفیت سایر دستگاهها نیز استفاده كند، چراكه اصلاح رفتار زندانیان كار سخت و پیچیدهای است.
آموزش، سپس اشتغال
مدیركل زندانهای آذربایجانشرقی با اشاره به تفاهمنامههای منعقد شده با دیگر ارگانها برای آموزش و مهارتآموزی به زندانیان یادآور میشود: تفاهمنامه با سازمان فنی و حرفهای همچنین دانشگاه هنر اسلامی تبریز برای آموزش زندانیان منعقد شده است. جمشیدی با تأكید بر اینكه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، شرایط بسیار متفاوتی در زندانهای كشور ایجاد شد، بیان میكند: زندانیان از رأفت اسلامی و كرامت اسلامی كه جزش از آموزههای دینی ما هستند، برخوردار شدند. در این بخش از جامعه، سرمایهگذاری و تلاش شد تا كسانی كه خواسته یا ناخواسته به زندان افتادهاند، آموزشهای لازم را فراگیرند، چراكه امر آموزش در اصلاح رفتار این گروه از جامعه تأثیر بسزایی دارد. وی با بیان اینكه نزدیک به ۶۰درصد زندانیان، كمسواد یا بیسواد هستند، تأكید میكند: هر قدر كه سواد فرد بیشتر باشد، همانقدر نیز در رفتار وی تأثیر خواهد گذاشت. از اینرو آموزش در زندانها اهمیت ویژهای دارد.
۶۱ رشته آموزش مهارتهای اشتغال
جمشیدی با تأكید بر اینكه، شناخت استعدادهای بالقوه زندانیان و بالفعل كردن آن نیز از دیگر اهداف ماست، اضافه میكند: در حال حاضر در داخل زندانهای استان در ۶۸ رشته از طریق تفاهم با سازمان فنی و حرفهای و همچنین جهادكشاوزی آموزش ارائه میشود. به گفته وی تاكنون به ۳ هزار و ۵۴۷ نفر آموزشهای فنی و حرفهای ارائه شده و گواهینامهای بدون اینكه اسمی از زندان بر روی آن باشد، به افراد تحویل داده شده است.
تأمین معاش خانوادههای زندانیان
وی با بیان اینكه یكی از پیامدهای زندانی شدن افراد، مشكلات اقتصادی است، میگوید: به تبع زندانی شدن سرپرست خانواده، اعضای خانواده نیز در تأمین معیشت و زندگی خویش دچار مشكل میشوند. از اینرو سازمان زندانها ایجاد شغل و مهارتآموزی را هم در داخل زندان و هم در خارج زندان برای جامعه هدف خود در نظرگرفته است. جمشیدی با اشاره به اینكه مهارتها و همچنین صنایعی كه زندانیان فرامیگیرند باید پایههای علمی داشته و منطبق بر علم باشد، خاطرنشان میكند: در داخل زندانها آموزشهای فراوانی از جمله صنایعدستی، ارائه میشود و به دنبال این آموزشها ۳۵۰ نفر در به فعالیت پرداخته و در بخشهایی چون تولید كفش، خیاطی، صنایعدستی و… مشغول به كار شدهاند و در مقابل كارشان نیز دستمزد دریافت میكنند.
اشتغال زندانیان در داخل و خارج زندان
جمشیدی با اشاره به اینكه هزار و ۵۰۰ نفر در داخل و یا خارج از زندان مشغول به كار هستند، بیان میكند: سالانه حدود یك میلیارد تومان به زندانیان دستمزد پرداخت میشود و از این طریق زندانی را برای مواجه با فضای اجتماع آماده میكنیم. با اشتغال و مهارتآموزی، اعتماد به نفس فرد افزایش مییابد و امید در وجودش متولد میشود. به گفته وی زندانیانی كه آموزش میبینند، میزان بازگشت مجددشان به زندان ۲درصد است، اما در افرادی كه آموزش نمیبینند این میزان به بیش از ۲۰درصد افزایش مییابد
همایش علمی برای توسعه اشتغال زندانیان
استاد هنر دانشكده هنرهای اسلامی تبریز با اشاره به اهمیت فراگیری مهارتها و آموزشها توسط زندانیان، میگوید: این آموزشها فرصتی فراهم میكند تا زندانیان بتوانند كار کنند و درآمدی برای خود داشته باشند. این حس شاغل بودن بسیار در روحیه این افراد تأثیر مثبت میگذارد و به آنان امید میدهد. «شهریار شكرپور» با اشاره به برگزاری همایش تأثیر هنر، صنایعدستی و مهارتهای شغلی در اصلاح رفتار زندانیان در تبریز، اظهار میكند: امید است نتایج این همایش، دربرگیرنده راهكارهای عملی باشد تا بتوانیم در عمل نیز به راهكارهای درستی برسیم و با اعمالشان آثار و نتایج مثبتی را در جامعه لمس كنیم.